Wijsheid en waarheid

“Wijsheid kan alleen worden gevonden in waarheid.”
(Goethe)

Ik ben me de laatste tijd ervan bewust geworden dat ik me vaak de vraag stel: “Wat is nu wijs om te doen?” De vraag komt spontaan in me op in situaties die moeilijk en complex zijn.
Natuurlijk zou ik gewoon ‘iets’ kunnen doen en impulsief reageren. Dat is dan meestal zonder veel nadenken. Maar is dit dan ook altijd het goede?
Actie en onmiddellijke reactie leveren spannende wedstrijden op en zijn in de sportwereld noodzakelijk. Wanneer Kiki Bertens in haar matches tijdens de US Open telkens erover zou nadenken over wat nu wijs is, zou ze niet ver komen.
Maar geldt dit ook  voor het geheel van onze samenleving? Ja, soms moet er meteen gereageerd worden en hoeft die vraag niet worden gesteld.
Maar op andere momenten zou ik me wensen dat het toch zou gebeuren: dat we ons de tijd nemen om ons af te vragen: “Wat is nu wijs om te doen?” Het houdt in om even afstand te creëren voor een plaatsbepaling. Het houdt in om ook de consequenties van ons handelen te bedenken. Is het wijs om in deze woelige tijd een Mohammed-cartoonwedstrijd te organiseren, in welke gesloten kring dan ook? Is het wijs om een bevelschrift publiek te maken, en hiermee het leven van een heel gezin op het spel te zetten?
Is het wijs om journalisten alsmaar te betichten fake nieuws te produceren?
En van de andere kant: is het wijs om alleen maar op basis van krantenkoppen ons een oordeel te vormen over wat er gaande is in ons land en in onze wereld?
Wat is dan wijsheid? “Wijsheid kan alleen worden gevonden in waarheid”, zegt Goethe.
Maar: wat is dan waarheid? Wie of wat is vandaag nog geloof-waar-dig? Wie of wat is nog waar-achtig?
Misschien is wijsheid ons vooral ervan bewust te zijn dat we alleen maar op zoek naar  waarheid kunnen zijn. Dat het onze diepste waarheid is, niet alles te weten en niet alles te kunnen. "De" waarheid niet te bezitten en alleen maar een stukje van wat voor ons waar is te leven in respect en openheid voor anderen.
Het vraagt moed om me telkens weer door het concrete moment op de plaats waar ik sta de vraag te stellen: Wat is nu wijsheid? Welke waarheid ontmoet ik nu? Het vraagt moed om in de spiegel van waarheid te kijken en mijn ogen niet te sluiten.
Het vraagt moed – en het vraagt om stilte, wil ik dichter bij mijn wijsheid en de waarheid van mijn leven komen.
Ik zou willen zeggen: ‘Wijsheid en waarheid kunnen alleen worden gevonden in stilte.”
Ze laten zich vinden, en ze zijn toegankelijk voor ieder van ons.
Wijsheid en waarheid zijn in ieder van ons en wachten erop, gevonden te worden, als bron van leven.
We hebben het in ons wijze en waarachtige mensen te zijn.
Dat is wat onze wereld op dit moment misschien het meeste nodig heeft.
Laten we op zoek gaan en af en toe stil worden. In plaats van fake nieuws brengen we zo het goede nieuws dat anderen de moed geeft om hetzelfde te doen.