Aan de mens

AAN DE MENS
 
Boom, je stam was koud en bloot
in de winter leek je dood.
Komt de zomer vuur en vlam
bloeien rozen aan je stam.
Mens wat ben je dood en koud
als je niet van mensen houdt.
Zonder liefde vlam en vuur
is je leven kort van duur.
Zonder lachen licht en lied
zonder liefde gaat het niet.
Mensen leef toch en godweet
vind je liefde bij de vleet.
(Huub Oosterhuis)

Vandaag begint de tijd van Advent, een voorbereidingstijd op weg naar Kerstmis.
Er worden thuis kaarsjes ontstoken. De straten zijn al vol lichtjes. Kerstmarkten nodigen uit om in de ‘kerstsfeer’ te komen.
Allemaal uitingen van ons verlangen naar licht en naar gelukkig leven.
En dat geluk, dat echte léven ligt niet zozeer in materiële dingen. Het is veel meer het ervaren van ergens bij horen, een thuis hebben, geborgenheid.
Ik vind dit verlangen naar leven terug in de woorden van Huub Oosterhuis.

Mens wat ben je dood en koud
als je niet van mensen houdt.
Zonder liefde vlam en vuur
is je leven kort van duur.

Het zijn confronterende woorden, die van alles in ons kunnen oproepen: pijn en woede, onmacht en verdriet, maar vooral ook herkenning en ons diepe verlangen naar verbondenheid.
De woorden nodigen ons uit om van mensen te houden, want:

Zonder lachen licht en lied
zonder liefde gaat het niet.

Dit is voor mij een krachtige uitnodiging op weg naar Kerstmis. Van mensen (leren) houden die ik ontmoet op mijn dagelijkse weg. Hoe doe ik dat? Oog hebben voor de mens die ik ontmoet. Zien waar een goed woord nodig is, een glimlach, een steuntje in de rug, een luisterend oor. Tijd voor het verhaal van de ander. Proberen meer om mezelf te glimlachen. Een lichtje ontsteken in momenten van somberheid – en vooral een lichtje zijn voor mijn medemens door niet altijd  maar te klagen over hoe slecht het toch gaat met onze wereld.

Mensen leef toch en godweet
vind je liefde bij de vleet.

Als we dan het feest van  Kerstmis hebben bereikt zullen we verbaasd zijn te ontdekken hoeveel liefde er in ons is en hoeveel ons geschónken wordt!
Liefde bij de vleet …
Ik wens u én mijzelf toe, dat deze tijd van Advent, van verwachting van het ware Leven,  een tijd mag zijn om ons te oefenen. Om minder gericht zijn op wat we zelf nodig hebben  en veel ruimte in ons te maken om de mens naast ons  léven te geven, misschien juist in zijn of haar anders-zijn.
Dan wordt  de weg die wij gaan steeds meer een weg van licht en leven.
Zo wens ik ons allen een gezegende tijd van Advent.

Op reis gaan ...

‘Zeldzaam zijn diegenen die weten wat reizen werkelijk betekent. Men proeft de hernieuwing van de dingen maar men vergeet de herbronning in zichzelf. Je zet je in voor je rondreizen maar zonder kennis te hebben van wat je allemaal in jezelf zou kunnen beschouwen.’

Zhuang Zi ca. 369-286 v.Chr., Chinese dichter en taoïstisch filosoof.

OP REIS GAAN ...

‘Zeldzaam zijn diegenen die weten wat reizen werkelijk betekent…’
Deze zomer heb ik een weldadige  wandelvakantie ervaren in de Eifel. Ik houd van de prachtige natuur rondom de Rursee. De ruimte om me heen schept ook weer ruimte in mezelf. De wijdsheid van de natuur helpt me om ook in mijn eigen leven nieuwe perspectieven te zien.

Ik had veel aandacht voor de ontmoetingen van elke dag met mensen, dieren en zoveel nieuwe dingen. Elke dag was als een geschenk met zijn wandelingen, het zwemmen op de hete dagen, en het verkennen en waarderen van de omgeving.

Letterlijk gaandeweg heb ik mogen ervaren, hoe mijn ‘reizen’ naar de Eifel de weg opent naar een innerlijk op reis gaan. Tijdens de lange en stille wandelingen ben ik weer in dieper contact gekomen met mezelf. Met veel verbazing heb ik stil mogen staan bij mijn innerlijk landschap, waar ik veel nieuwe en nog weinig bekende terreinen heb ontdekt, of juist ook terreinen die ik een beetje heb verwaarloosd de afgelopen tijd.
Zo werd deze vakantie voor mij tot een moment van echte herbronning.
Er was aandacht, rust en ruimte voor dat wat werkelijk belangrijk is in mijn leven, door gewoon vrije tijd, zonder dat er iets moest, in een vertraagd tempo, waar voor mij vooral het luisteren belangrijk was. Luisteren naar de geluiden om me heen - en gaandeweg met nieuwe aandacht ook naar de geluiden in mezelf.

“ Je zet je in voor je rondreizen maar zonder kennis te hebben van wat je allemaal in jezelf zou kunnen beschouwen.”
Vlak na de vakantie mocht ik twee stille retraites begeleiden. En ook een retraite is een vorm van vakantie: je onderneemt de reis naar het bezinningscentrum, laat je vertrouwde omgeving achter je, om zo ruimte te creëren voor je innerlijk op weg gaan. Ik zag bij de deelnemers gebeuren wat er ook in mij gebeurde tijdens mijn vakantie: verbazing over wat je allemaal in jezelf kunt beschouwen. Wat er te vinden is, de innerlijke bezienswaardigheden, en ook het braakland in je dat er op wacht ontgonnen te worden.

Vakantie – een vrije ruimte om weer tot onszelf te komen, ons verlangen naar verbondenheid te beluisteren en vorm te geven. Erop uit durven gaan, en je toevertrouwen aan het misschien nog onbekende in jezelf.

Dit is niet verkrijgbaar in een “all inclusive pakketje”, voorzien van alle comfort. Het gaat precies niet om comfort, maar om de reis zelf. Soms blijf je met je (innerlijke) wandelschoenen in de modder steken en struikelt over obstakels. Het is soms een geploeter om een steile berg te beklimmen, maar als je dan boven bent, en geniet van een schitterend vergezicht, is de inspanning weer vergeten.

Je hoeft zelfs niet eens ver op reis te gaan. Het kan ook dichtbij gebeuren, op je terras, je balkon of tuintje, of een bank in het stadspark: daar, waar je een vrije ruimte ervaart: durf je er aan toe te vertrouwen. Gun jezelf de tijd, kijk en luister …

En je zult je erover verbazen: er valt zoveel te ontdekken om ons heen én in ons zelf.

De kunst van het ongelukkig zijn

Dirk de Wachter, De kunst van het ongelukkig zijn

Deze uitzending van Kruispunt heeft me geraakt en het houd me bezig hoezeer inderdaad in onze samenleving alles 'leuk' moet zijn.
Maar durven we ons ook te laten confronteren met de minder 'leuke' dingen, omdat we denken dat dit niet bij ons leven hoort? En veroorzaakt dit niet juist een grote eenzaamheid: ons leven is soms gewoon niet 'leuk' ... En dat is o.k. Waar zijn dan mijn vrienden, met wie ik kan praten...
Hoe kan ik me oefenen in de kunst van het ongelukkig zijn en hoe kunnen we elkaar hierbij helpen?

Herken je je in deze bijdrage?
Wat treft je?
Of welke vraag roept het in je op?

Geef iets op en doe iets extra

Vandaag, het begin van de veertigdagentijd. Het is een bijzondere tijd om stil te blijven staan bij hetgeen werkelijk ertoe doet in ons leven.
Een goede wegbegeleider kan Laurence Freeman zijn, die impulsen geeft om van deze tijd een inspirerende en levengevende tijd te maken.

"Geef iets op en doe iets extra. Dat is het hart van gezonde oefening, ‘ascese’ genoemd in het spirituele vocabulaire. De vruchten van de Vasten zullen niet verschijnen als je ze tracht te forceren of als je er enkel aan denkt. Ze botten, bloeien en dragen vrucht op een subtiele manier, verrassend en daarom verrukkelijk. Dit is een prachtige tijd. Ik hoop dat deze overwegingen je helpen om ervan te genieten."

Spiritualiteit vandaag - DUURZAAMHEID

"Duurzaamheid heeft te maken met maatschappelijk verantwoord leven, milieu, ecologie en toekomstgericht denken. Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen." (VN-commissie Brundtland uit 1987)

Duurzaamheid - een veel besproken woord, vaak gebruikt, en ook vaak misbruikt ...
Wat is duurzaamheid - wat betekent het en is het werkelijkheid alleen iets van onze tijd, of is het niet al heel lang speerpunt van christelijke spiritualiteit ...

"Deze zuster aarde protesteert om de schade die wij haar berokkenen, vanwege het onverantwoorde gebruik en het misbruik van de goederen die God in haar heeft gelegd. Wij zijn opgegroeid met het idee dat wij haar eigenaar en heer waren, bevoegd om haar te plunderen. Het geweld dat in het door de zonde gewonde hart van de mens aanwezig is, wordt ook zichtbaar in de ziektesymptomen die wij in de bodem, het water, de lucht en de levende wezens gewaarworden. Daarom behoort onze onderdrukte en verwoeste aarde, die “kreunt en barensweeën lijdt” (Rom. 8, 22), tot de meest in de steek gelaten en slecht behandelde armen. Wij vergeten dat wij zelf uit aarde zijn (vgl. Gen. 2, 7). Ons lichaam zelf wordt gevormd door de elementen van de planeet; haar lucht geeft ons adem en haar water schenkt ons leven en verkwikt ons. ... 

De urgente uitdaging om ons gemeenschappelijke huis te beschermen omvat de bezorgdheid om heel de mensenfamilie te verenigen in het zoeken naar een houdbare en integrale ontwikkeling, aangezien wij weten dat de dingen kunnen veranderen. De Schepper laat ons niet in de steek, Hij zet geen stap terug in zijn plan van liefde. Hij heeft er geen spijt van dat Hij ons heeft geschapen. De mensheid heeft nog het vermogen samen te werken om ons gemeenschappelijke huis te bouwen.

(Paus Franciscus, Laudato Si)
 
Onze aarde is zoveel meer dan een probleem dat opgelost moet worden...
Waartoe nodigt dit besef ons uit? 
Dit was het thema van een inspiratiedag afgelopen zaterdag.
In een open ruimte van ontmoeting, stilte, luisteren naar elkaar en aandacht voor het wezelijke in ons leven hebben we dichter bij onszelf mogen komen, en ieder heeft voor zichzelf konkrete stappen geformuleerd om te zetten in de eigen concrete leefsituatie.
Geen goede voornemens, maar iets wat GEDAAN gaat worden.  

Op onbekende paden

Het begin van een nieuw jaar heeft voor mij altijd iets bijzonders. Een nieuw begin, als in een boek , waar ik aan een nieuw hoofdstuk begin waarvan de pagina’s nog niet geschreven zijn.

Hoe zal mijn levensverhaal verder geschreven worden? Wat staat mij te wachten dit jaar?

Welk pad word ik geleid, waar naar toe?

En dezelfde vragen stellen we ons misschien allemaal. Hoe moet het verder met ons land, met Europa, onze wereld …

Alles is in beweging, met een tempo dat niet meer bij te benen is: alsmaar zich sneller ontwikkelende (bio)techniek, politieke en nationale bewegingen die zoveel vragen oproepen: waar naar toe?

In dit alles ervaar ik mezelf soms als een zwerver, zoals B. Robertson zichzelf beschrijft in zijn boek ‘Zwerven met God’.

Hij schrijft: “We zijn allemaal op een nomadereis en allemaal leven we ons leven stap voor stap, vol verwondering, terwijl we dwalen, rondtrekken en de krankzinnige, pijnlijke en kleurrijke werkelijkheid ervaren die we het leven noemen.”

     We zoeken naar antwoorden op onze vragen, zoeken naar veiligheid en een ‘zeker weten’.

Terwijl geloven ons uitnodigt, om elke dag opnieuw op ontdekkingstocht te gaan: hoe komt het leven vandaag naar me toe? Geloven is, zo zegt Robertson, niet het einde van een zoektocht, maar de inspiratie ervan, om gaandeweg te ontdekken wat God in en door deze wereld aan het doen is, elke dag opnieuw. Het is ondanks alles durven geloven in nog ongekende mogelijkheden.

Op mijn wandelingen vind ik het soms heerlijk om te verdwalen, de weg niet meer te weten, en me toe te vertrouwen aan het soms nauwelijks zichtbaar kronkelpad onder mijn voeten. Natuurlijk is het ook eng. Waar kom ik uit? Maar heel vaak brengt mij juist mijn verdwalen en de weg niet weten naar ongekende en onverwacht mooie plekken die ik anders niet had gezien. Vaak heeft het mij tot ontmoetingen en ervaringen gebracht die ik niet had willen missen.

“Het is door deze neiging om de kronkelende paden te betreden dat zich voortdurend nieuwe mogelijkheden voordoen om te vinden of gevonden te worden.” (Robertson)

Wij denken zo vaak alles te moeten weten en het leven te begrijpen. Maar, het leven laat zich niet begrijpen, het laat zich alleen maar ontdekken.  En het hoort bij ons leven om (af en toe) te verdwalen en de weg kwijt te raken.

     Is het niet veel belangrijker om in plaats van naar antwoorden naar tochtgenoten te zoeken, met wie we  open en eerlijk onze ervaringen kunnen
     delen, onze strijd, onze pijn, onze twijfel, maar ook onze vreugde, verwondering en hoop …?

Is niet juist ons niet weten, zoeken en vragen wat ons dichter naar elkaar brengt?

Ik wens ons allen de moed en het vertrouwen toe  om dit jaar tenminste af en toe platgetreden paden en gewoontes te verlaten, uit onze comfortzones te treden en het onbekende tegemoet te gaan.

We staan ons zelf het meeste in de weg waar we denken het allemaal te weten.
Het is waar wij het niet meer weten waar ruimte kan ontstaan voor de nog ongekende mogelijkheden.

Het is de moeite waard om zo op weg te gaan, en we zullen verbaasd zijn …